Turkish abstract

Introduction

Case Report

30 yaşındaki kadın hasta, sol maksiller posterior bölgede ağrı ve şişlik şikâyeti ile kliniğimize başvurdu. Hasta sistemik olarak sağlık olup düzenli kullandığı herhangi bir ilaç bulunmamaktadır. Rutin klinik ve radyolojik muayenede muayenesinde; sol maksiller ikinci premolar,sol mandibular ikinci premolar ve sağ mandibular bir ve ikinci molar dişlerinde çürük izlendi.Bunlar dışında sol maksiller birinci molar dişinin kanal tedavisinin eksik yapıldığı, ikinci molar dişte ise köklere kadar ilerlemiş derin diş çürüğü görüldü.(Resim 1) Ekstaoral muayenede sol maksiller posterior bölgede oluşan ekspansiyona bağlı fasiyal asimetri görüldü.

Şekil 1 Olgunun preoperatif panoramik radyografisi

Hastadan alınan panoramik radyografide, sol maksiller posterior bölgede bir ve ikinci molarların apeksinde düzenli sklerotik sınırları olan, içi homojen radyolüsent görüntü veren bir alan izlendi (Şekil 1). Klinik muayenede; palpasyonda ağrı, şişlik, ekpansiyon, vestibül sulkusta sığlaşma vardı.  Mukoza normal renginde ve sağlıklı idi. Ön tanı amacıyla ince iğne aspirasyon biyopsisi yapıldı. Aspirasyon sırasında enfekte kistik sıvı gelmesi kitlenin kistik bir patoloji olduğunu doğruladı.(Şekil 2)

Şekil 2 Ön tanı amacıyla yapılan ince iğne aspirayon biyopsisi

Kitle sınırlarının ve komşu anatomik yapıları ile ilişkisinin detaylı incelenmesi amacıyla hastadan konik ışınlı bilgisayarlı tomografi (CBCT) alındı. Tomografik kesitlerde sol maksilla posterior bölgede radyolüsent görüntü veren, maksiller sinüsü tamamen kaplayan, bukkal korteksi inceltip belirgin ekspansif büyüme gösteren patolojik kitle izlendi.(Şekil 3,4) Hasta sol maksiller birinci molar ve birinci premolar dişinin  kanal tedavisinin yapılması için Endodonti kliniğine yönlendirildi. Hastadan bilgilendirilmiş onam alındıktan sonra lokal anestezi altında radiküler kist ön tanılı patolojik kitlenin enükleasyonu için ameliyata alındı.

Şekil 3 Olguya ait kitlenin preoperatif üç boyutlu bilgisayarlı tomografideki koronal kesit görüntüsü

Şekil 4 Olguya ait kitlenin preoperatif üç boyutlu bilgisayarlı tomografideki transvers kesit görüntüsü

Lokal anestezi (Ultracain D-S forte ampul 2ml) enjeksiyonundan sonra ilk olarak sol maksiller ikinci molar dişin çekimi yapıldı. Ardından insizyon yapılarak mukoperiosteal flep kaldırıldı. Bukkal kemikte incelme ve perforasyonlar mevcut idi. Kalın epitelyal kapsülü bulunan kitleye ulaşılarak tümüyle enükle edildi.(Şekil 5) 

Şekil 5 Kitlenin eksizyonu sonrası olgunun intraoral görüntüsü

Kist boşluğunun irrigasyonu yapılıp bölgeye postoperatif enfeksiyonu önlemek amacıyla %0,2’lik Nitrofurazon emdirilmiş ekstrafor yerleştirildi. Yara bölgesi 3/0 ipek süturler ile primer kapatıldı.(Şekil 6) 

Şekil 6 Kist kavitesine %0,2’lik Nitrofurazon emdirilmiş ekstrafor yerleştirikten sonra ağız içi görüntüsü

Hastaya postoperatif antibiyotik, analjezik ve ağız gargarası reçete edildi. Hastanın 3.gün kontrolünde ekstrafor yara bölgesinden çıkarıldı. 8. gün süturları alınan hastada postoperatif olarak iyileşmede problem izlenmedi. (Şekil 7) Postoperatif üçüncü ayda alınan panoramik radyografide yeni kemik oluşumu başladığı izlendi.(Şekil 8) Hastanın posoperatif takipleri devam etmektedir.

Şekil 7 Hastanın postoperatif hafta ağız içi görünümü (1.hafta)

Şekil 8 Hastanın postoperatif panoramik radyografı (3.ay)

En büyüğü 6*2*0,1,  en küçüğü 0,3*0,1*0,1 boyutlarında gri-pembe renkte olan toplam 6 doku parçası histopatolojik inceleme için Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi Patoloji Anabilim Dalı’na gönderildi.(Şekil 9)  Histopatolojik incelemede, kist epitelinin iç yüzeyinin nonkeratinize çok katlı skuamoz epitel ile döşeli olduğu görüldü. Bunun yanında yer yer glandüler ve goblet hücreleri izlenmiş olan kitleye glandüler odontojenik kist tanısı konuldu.

Şekil 9 Eksize edilen kitlenin görünümü

 

Discussion

Radyolojik olarak uniloküler veya multiloküler sıklıkla iyi sınırlı radyolusent görüntü verirler. Burada sunduğumuz olguda, iyi sınırlı ve uniloküler radyolüsent izlenen büyük boyutta glandüler odontojenik kist vakası idi. Uniloküler radyolüsent görüntü veren kitleler sıklıkla periapikal kist, lateral periodontal kist,dentigeröz kist ve keratokistler ile karışabilmektedir.[6] Bizim olgumuzda radyolojik ve klinik bulgular ışığında radiküler kist ön tanısı koyulmuştur.

 Literatürde olguların çoğunda (%67) ekspansiyon ile birlikte, kortikal kemikte incelme, erozyon veya perforasyon görülmüştür.[7] [ ]Bununla birlikte ekspansiyonun görülmediği olgular da rapor edilmiştir.[8] Bu olgu sunumunda klinik muayenede kortikal kemikte ekspansiyon vardı. Bununla birlikte operasyon sırasında kemikte yer yer incelme ve perforasyonlar olduğu izlenmiştir.

 GOK’nin boyutları 0,5-12 cm arasında değişebilir.[5] Boyutunun, agresifliği ve nüks eğilimi ile ilişkili olduğu bulunmuştur.[9] GOK’nin histolojik özellikleri Gardner ve ark. tarafından, “değişen kalınlıklarda, sıralı skuamoz yassı epitelle döşeli, düz bir ara yüz ve yüzeyel küboidal eozinofilik hücreler” şeklinde tanımlanmıştır.[2] Bazen yüzeyinde silia şeklinde papiller konfigürasyonla birlikte görülen GOK, bazı olgularda epitel içinde müsikarmin pozitif materyal gölcükleri ve yüzeyel katmanlarda müköz hücrelerle de görülebilir.

 GOK’nin ayırıcı tanısında dentigeröz kist, müköz metaplazi gösteren radiküler kist, “botryoid” kist, lateral periodontal kist ve düşük dereceli mukoepidermoid karsinom değerlendirilmelidir.[10] Magnusson ve ark.[11] rapor ettikleri bir çalışmada düşük dereceli santral mukoepidermoid karsinomanın ayırıcı tanısında en önemli patolojinin glandüler odontojenik kist olduğunu bildirmişlerdir. Waldron ve ark.[12] ise bu birbirine benzeyen iki patolojinin arasındaki histolojik farklılığı epitelyum proliferasyonun derecesi olarak bildirmişlerdir.

Glandüler odontojenik kistin cerrahi tedavisi hakkında farklı görüşler mevcuttur. Hussan ve ark.[13] bu patolojilerin tedavisinde lokal blok eksizyon ve primer rekonstrüksiyon gerekliliği rapor etmiştir.Bunun yanında çoğu araştırmacı glandüler odontojenik kistlerin tedavisinde enükleasyon ve küretajın yeterli olduğunu ancak nüks riski açısından uzun dönem takibin gerekliliğini savunmuşlardır. Koppang ve ark.[14] [ ]nüks oranını %21 olarak bildirmiştir. Nüks oranının yüksek olmasından dolayı araştırmacılar takip süresinin en az beş yıl gerekli olduğunu bildirmişlerdir. Bizde kendi olgumuzda tedavi seçeneği olarak enükleasyon ve küretaj tedavisini uyguladık. Kısa dönem takipte iyileşmede problem gözlenmedi. Rekürrens açısından uzun dönem takipler devam etmektedir.

 Sonuç olarak glandüler odontojenik kistler nadir görülen patolojiler olmasına rağmen birçok patolojik kitle ile klinik ve radyolojik benzerliklerinden dolayı ayırıcı tanıda her zaman göz önünde bulundurulması gereklidir. Dikkatli klinik ve radyolojik muayenenin yanında doğru histopatolojik değerlendirme ve uzun dönem takip bu patolojiler için oldukça önemlidir.

References

1. Van Heerden WF, Raubenheimer EJ, Turner ML. Glandular odontogenic cyst. Head Neck 1992;14(4):316-20.
2. Gardner DG, et al. The glandular odontogenic cyst: an apparent entity. J Oral Pathol 1988; 17(8):359-66
3. Ficarra G, Chou L, Panzoni E. Glandular odontogenic cyst (sialo-odontogenic cyst). A case report. Int J Oral Maxillofac Surg 1990;19(6):331-3.
4. Krishnamurty A, et al. Glandular odontogenic cyst: report of two cases and review of literature. Head Neck Pathol 2009;3(2):153-8.
5. Kaplan I, Anavi Y, Hirshberg A. Glandular odontogenic cyst: a challenge in diagnosis and treatment. Oral Dis 2008;14(7):575- 81.
6. Neville BW, et al. Oral and Maxillofacial Pathology.2nd edition. WB saunders.607-8, 1995.
7. Oliveira Neto P, et al. Anterior mandibular swelling. J Oral Maxillofac Surg 2010;68(2):436 41.
8. Booth D, Bouquot J. Clinico-pathologic conference: case 6. Glandular odontogenic cyst. Head Neck Pathol 2010;4(4):351-5.
9. Kaplan I, et al. Glandular odontogenic cyst: treatment and recurrence. J Oral Maxillofac Surg 2005;63(4): 435-41.
10. Cilasun U, Güzeldemir E, Bal N. Glandular odontogenic cyst:Case Report. Turkiye Klinikleri J Dental Sci 2012;18(3):370-4
11. Magnusson B, et al. Glandular odontogenic cyst. Report of seven cases. Dentomaxillofac Radiol 1997;26(1):26-31.
12. Waldron CA, Koh ML. Central mucoepidermoid carcinoma of the jaw: report of four cases with analysis of the literature and discussion of the relationship to mucoepidermoid, sialo-dontogenic and glandular odontogenic cysts. J Oral Maxillofac Surg 1990;48(8): 871-7.
13. Hussain K, Edmondson HD, Browne RM. Glandular odontogenic cysts. Diagnosis nd treatment. Oral Surg Oral Med Oral Pathol Oral Radiol Endod 1995;79(5):593- 602.
14. Koppang HS, et al. Glandular odontogenic cyst (sialo-odontogenic cyst): report of two cases and literature review of 45 previously reported cases.J Oral Pathol Med. 1998 Oct;27(9):455-62.

Presented at

Bu çalışma,  6-8 Kasım 2019 tarihinde 3^rd International Health Sciences Conference (IHSC 2019) ‘ da sözlü bildiri olarak sunulmuştur.